Ильясова Расима Гимрановна

Ильясова Расима Гимрановна

(3 ноября 1948 года)

 

Ильясова Расима Гимрановна родилась 3 ноября 1948 года в деревне Новокаръявды Чекмагушевского района Республики Башкортостан. В 1967 году окончила Белебеевское педагогическое училище и начала свою трудовую деятельность в Рапатовской средней школе. В 1968 году поступает в филологический факультет Уфимского педагогического института, после окончания, преподавала русский язык и литературу. Много лет проработала заместителем директора школы. Она с первых лет своей работы в школе стала и артисткой, и режиссёром, и сценаристом, учила детей пению, танцу, играла на мандолине, также она активная участница художественной самодеятельности.

Вышли в свет 5 сборников стихов Р.Ильясовой.

Приложения:

Автобиография Р. Ильясовой

 

Yзем турында сузем

 

Мин, Ильясова Рэсимэ Гыймран кызы, 1948 – нче елда Чакмагыш районы Яна Каръяуды авылында туганмын. Этием — укытучы, энием — авыл фельдшеры — уз заманынын зыялы, абруйлы кешелэре булдылар.

Туган авылым табигатьнен гузэл бер жиренэ урнашкан, шунадыр да доньянын матурлыгын, сихри боеклеген анларга булышлык итуче жирлек булгандыр, этиемнен, укытучыларымнын йогынтысы да минем ижатка омтылучы укытучы булуыма этэргеч булгандыр.

1967 – нче елда данлыклы Бэлэбэй педагогия училищесын тэмамлап, Рапат мэктэбенэ эшкэ килгэч тэ, ижат, сэнгать доньясына кереп киттем, чонки авыл баласы очен укытучы артист та, режиссер да, биюгэ, жырга, сэнгатьле укырга ойрэтуче дэ, шулай ук сценарист та.

Гомерем буе сэхнэдэн тошмэдем, дисэм да ялгыш булмас. Хорда жырларга да, ансамбльдэ  мандолинада  уйнарга да, спектакльлэрдэ торле рольлэр башкарырга да, э сонрак уз шигырьлэремне район тамашачысына житкерергэ дэ туры килде. Yзем дэ авыл культура йортында зур кичэлэр оештырырга ярата идем.

Уфа педагогия институтыньн филология факультетын тэмамлап, укучыларны урыс теле hэм эдэбияты серлэренэ ойрэттем. Матур эдэбиятка тирэн мэхэббэтем, бэлки, шунда тугандыр.

Гомерем буе директор урынбасары булып эшлэу кешелэрнен психологиясен, эчке доньясын анлауны талэп иткэндер, шуна да тормышка мин зур фэлсэфэви караштамын.

Шигърияткэ сонлап килуемнен дэ уз сэбэплэре бар, чонки шагырьлэрне мин кеше акылы житмэслек боек затлар, башка улчэмдэге кешелэр дип куз алдыма китерэ идем, э безнен кебек гади кешелэрнен шигырь язып азаплануы мэгънэсез бер шогельдер, дип уйлый идем. Шигырь язу каяндыр остэн, узем дэ анлап житмэслек бер олы илаhи халэттэн туа. Чонки ул кэгазьдэ тутел, э кунелдэ ярала, йорэклэрне ярып, берчэ газаплар, берчэ шатлык, соенечлэр аша доньяга килэ. Шуна курэдер дэ мина hэр шигырем балаларым кебек кадерле hэм газиз. Шигырь яраткан кешелэрнен кунеллэренэ хуш килерлэр дигэн ометтэ калам.

Автор.

Ижат чишмэсе саекмасын!

Кулыгызга алган шушы кечкенэ китапта бар булмышын туган халкына, усеп килуче яшь буынны ватанпэрвэрлек рухында тэрбиялэугэ багышлаган мэгариф ветераны Рэсимэ Гыймран кызы Ильясованын кунел жэуhэрлэре тупланган. Тел hэм эдэбият укытучысы буларак, анын ижат жимешлэре камиллеге, шигырь осталыгы, эйтергэ телэгэнен жиренэ житкереп эйтеп бирэ белуе белэн сугарылган.

Рэсимэ Гыймран кызы 1948 елнын 3 ноябрендэ Чакмагыш районынын Карьяуды авылында туган. Сугыштан сонгы авыл тормышы кечкенэдэн анына сенгэнлеге язган шигырьлэрендэ дэ чагылыш тапкан. Саф табигатьле, самими авыл жирлеге, анын хэтфэ тугайлары,  хыял-максатлар  белэ н  ашкынып гомер кичеруче тырыш халкы аны шигъри кунелле итеп тэрбиялэгэндер дисэк тэ ялгышу булмас.

1963 елда, сигезъеллык мэктэпне тэмамлап, Рэсимэ Бэлэбэй педагогия училищесына имтихан тота. Яхшы укуы, актив жэмэгатьче булуы белэнторкемдэшлэре арасында абруй казана, аны комсорг итеп сайлап куялар, 1967 елда дипломлы яшь белгеч Рапат урта мэктэбенэ башлангыч сыйныф укытучысы булып эшкэ кайта. Килэсе елда Башкорт дэулэт педагогия институтынын филология факультетына керэ.

Хаклы ялга чыкканчы Рапат урта мэктэбендэ рус теле hэм эдэбиятыннан белем бирэ, озак еллар директорнын укыту-тэрбия эшлэре буенча урынбасары йоген тарта. Тырыш хезмэте, максатка омтылучанлыгы белэн Рэсимэ ханым райондагы ин яхшы укытучыларнын берсе итеп танытты.

Рэсимэ Гыймран кызы – купкырлы ижат кешесе дэ. Оч дистэ ел авыл мэдэният йорты каршындагы халык уен кораллары ансамблендэ мондолина кыллары чиртте, хорда жырлады, спектакльлэрдэ уйнады, авыл клубында торле кичэлэр оештырды. Кунелендэ туган изге хислэрне ак кэгазь битлэренэ тошерэ барып, куп ижат олгелэрен район гэзите аша райондашларына шигъри кучтэнэч итеп юллады. Хэер, уткэн заманда сойлэп торунын кирэге бармы икэн – ул эле дэ актив жэмэгатьче, оста оештыручы, ижат кешесе.

Топ хезмэтендэ бер-бер артлы зур унышлар килэ торды: 1990 елда – “укытучы-методист”; 2001 дэ – “БР халык мэгарифе отличнигы” исеменэ лаек булды. РСФСР (1981), СССР (1985) Мэгариф министрлыклары Мактау грамоталарына ия булды, 2003 елда Башкортстан Республикасынын югары дэулэт булэге – Мактау грамотасын ана БР Президенты Мортаза Гобэйдулла Рахимов уз куллары белэн тапшырды.

Гаилэсендэ дэ ихтирамлы ул – балалары, оныклары белэн гор килеп бэхетле гомер йомгагын сутэ. Элеге жыентык – Рэсимэ ханымнын тэуге китабы. Насыйп булса, алдагылары да озак коттермэслэр – бер-бер артлы донья курерлэр. Анын  кин  кунелендэ башлангыч алган ижат чишмэсенен мэнге саекмавын телибез. Калэмегез уткер, укучыларыгыз куп булсын!

Фэнис Эмирханов,

РФ hэм БР Журналиста берлеклэре эгьзасы,

В.Исхаков исемендэге премия лауреаты.

 Книги:

• Козге моннар: Шигырьлэр. – Чакмагыш: Башкортостан Республикасы «Чакмагыш мэгълумат узэге» редакция-нэшрият комплексы дэулэт унитар предприятиесе басмаханэсе. – 2014. – 316 б.
• Кынгырау чэчэк: Шигырьлэр. – Чакмагыш: Башкортостан Республикасы «Чакмагыш мэгълумат узэге» редакция-нэшрият комплексы дэулэт унитар предприятиесе басмаханэсе. – 2012. – 166 б.
• Мин сезнен белэн калам: Истэлеклэр, багышлаулар. – Чакмагыш: Башкортостан Республикасы «Чакмагыш мэгълумат узэге» редакция-нэшрият комплексы дэулэт унитар предприятиесе басмаханэсе. – 2012. – 176 б.
• Уз ягыма кайтсам: Рапат авылы хэм анын данлы кешелэре турында. – Чакмагыш: Башкортостан Республикасы «Чакмагыш мэгълумат узэге» редакция-нэшрият комплексы дэулэт унитар предприятиесе басмаханэсе. – 2013. – 316 б.
• Чылтыр чишмэ. – Чакмагыш: Башкортостан Республикасы «Чакмагыш мэгълумат узэге» редакция-нэшрият комплексы дэулэт унитар предприятиесе басмаханэсе. – 2010. – 138 б.
  
• Литература о творчестве 
  • Булэклэргэ лаеклылар // Игенче, 9 сентябрь 2003 ел
  • Галиева Р. Бэхетле гаилэ – авыл курке // Игенче, 2004 ел
  • Зэйнуллина Л. Шигъри кунелле // Игенче 26 август 2004 ел
  • Игнатушко Г. «С патриотизмом у нас не кончено» // Октябрьский вестник, 3 февраль 2007 ел
  • Илаhи халэт жимешлэре // Чакмагыш чаткылары, 2011 ел
  • Кирәев, В. Яшәү мәгънәсе – иҗат: Рәсимә Гыймран кызы Ильясова //Игенче.- 2013.- № 139.- 23 нояб.
  • Сэхэпова Р. Укытучы шигырьлэр яза // Игенче, 1 октябрь 1988 ел
  • Сэхэпова Р. Укытучылар династиясе // Игенче 26 октябрь 2000 ел

  Приложения:

  На страницах  районной газеты «Игенче»